Είναι ένας από τους πιο διάσημους και δημοφιλείς τύπους whiskey και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα προϊόντα της Αμερικής. Για όσους δεν κατάλαβαν ήδη, αναφερόμαστε στο bourbon whiskey. Διάφορες οικονομικές αναλύσεις κι αναφορές λένε πως το bourbon έχει βιώσει μια περίοδο μεγάλης ανάπτυξης, και αύξησης πωλήσεων παγκοσμίως, τα τελευταία 10 χρόνια. Οι ίδιες αναλύσεις αποκαλύπτουν πως οι καλές μέρες για το bourbon δεν έχουν τελειώσει ακόμα, η πανδημία του Covid-19 δεν ανέκοψε την “επεκτατική” του πορεία και πως θα συνεχίσουμε να το βλέπουμε ψηλά στις λίστες των πωλήσεων και προτιμήσεων του κοινού.
Ποια είναι η ιστορία του και από πού προήλθε το όνομα του;
Υπολογίζεται πως στα τέλη του 18ου αιώνα οι μετανάστες που προέρχονταν από χώρες όπως η Αγγλία, η Ιρλανδία, η Ουαλία και είχαν γνώσεις απόσταξης, άρχισαν να αποστάζουν whiskey στην περιοχή του (σημερινού) Kentucky. Στην Ευρώπη η απόσταξη σιτηρών και παλαίωση ήταν διαδικασίες γνωστές εδώ κι αιώνες. Επειδή όμως, το καλαμπόκι υπήρχε σε αφθονία, άρχισε να χρησιμοποιείται στην απόσταξη, προσδίδοντας ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Δεν είναι ξεκάθαρο ποιος είναι “υπεύθυνος” και πότε ακριβώς γεννήθηκε το bourbon σαν προϊόν. Υπάρχουν αρκετές ιστορίες και μύθοι, που αποδίδουν τα εύσημα σε ανθρώπους όπως ο πρωτοπόρος Elijah Craig ή ο Jacob Spears. Αλλά κατά πάσα πιθανότητα δεν ήταν δημιουργία ενός συγκεκριμένου παραγωγού. Ακόμα και η προέλευση του ονόματος δεν είναι ξεκάθαρη και υπάρχουν διαφωνίες. Μια επικρατούσα ιστορία είναι, πως μια από τις κομητείες που ίδρυσαν οι πρώτοι άποικοι που πέρασαν τα Απαλάχια Όρη με την Αμερικανική επανάσταση, ονομάστηκε Bourbon ( το όνομα προήλθε από μια βασιλική δυναστεία της Γαλλίας) . Η κομητεία αυτή μπορεί να διχοτομήθηκε τα επόμενα χρόνια, αλλά πολλοί συνέχισαν να την αποκαλούν Old Bourbon. Εντός αυτής υπήρχε κι ένα εμπορικό λιμάνι. Στα βαρέλια των whiskies γραφόταν το όνομα της τοποθεσίας (Old Bourbon) ως προέλευση του προϊόντος. Σύντομα το όνομα θα γινόταν συνώνυμο με τα whiskies που είχαν ως βασικό συστατικό απόσταξης το καλαμπόκι, κάτι που δεν ήταν συνηθισμένο μέχρι τότε.
Τι ακριβώς είναι το Bourbon;
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν και το κάνουν να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους τύπους των whiskies; Θα ξεκινήσουμε με το πιο προφανές κι αυτό είναι η χώρα προέλευσης. Ένα whiskey για να χαρακτηριστεί ως bourbon, πρέπει να παράγεται στην Αμερική. ‘Οχι στο Kentucky, όπως πολλοί λανθασμένα πιστεύουν, αν και περίπου το 95% των bourbons παράγεται εκεί ( βάσει του Συλλόγου ποτοποιών του Kentucky, υπάρχουν σχεδόν τα διπλάσια βαρέλια bourbon που ωριμάζει εκεί, από τους κατοίκους της πολιτείας!! ). Το 1964 το Αμερικανικό Κογκρέσο, αναγνώρισε το bourbon ως “χαρακτηριστικό προϊόν της Αμερικής” όπως είναι και το scotch για την Σκωτία και το 2007 αποφασίστηκε ο Σεπτέμβρης να είναι ο μήνας της “Εθνικής κληρονομιάς του bourbon”.
Νομικά, εκτός της χώρας προέλευσης, παρατηρούμε κάποιες διαφορές αναλόγως την περιοχή. Για παράδειγμα στην Ευρώπη κάτι που χαρακτηρίζεται ως bourbon δεν χρειάζεται να ακολουθεί όλους τους κανονισμούς που ισχύουν στην Αμερική (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό), αν και πρέπει να παράγεται εκεί. Στην Αμερική, λοιπόν, για να θεωρηθεί ένα whiskey, bourbon πρέπει ( εκτός της προέλευσης ) να τηρεί τις εξής προϋποθέσεις:
- Να περιέχει τουλάχιστον 51% καλαμπόκι στο μείγμα σιτηρών που χρησιμοποιείται για την απόσταξη. Τα περισσότερα αποστακτήρια λέγεται πως χρησιμοποιούν έως και 75% καλαμπόκι. Εκτός του καλαμποκιού, συνήθως χρησιμοποιείται σίκαλη και κριθάρι. Συχνά η ζύμωση αυτού του μείγματος ξεκινά με την ανάμειξη του με παλιότερο πολτό που έχει ήδη ζυμωθεί.
- Πρέπει να παλαιώνεται σε νέα “καβουρνιασμένια” βαρέλια λευκής δρυός. Αυτό σημαίνει πως τα βαρέλια δεν χρησιμοποιούνται ξανά για bourbon whiskies. Συνήθως, αφού ωριμάσει το bourbon παίρνουν μέρος στην ωρίμανση άλλων ποτών οπως είναι η τεκίλα, το ρούμι και το scotch.
- Πρέπει να αποστάζεται με ποσοστό έως και 80% αλκοόλ, να εισέρχεται στο βαρέλι παλαίωσης με ποσοστό έως και 62,5% αλκοόλ και να εμφιαλώνεται με τουλάχιστον 40% αλκοόλ.
Σε αντίθεση με άλλα whiskies, δεν υπάρχει ελάχιστη περίοδος ωρίμανσης για τα bourbons. Ακόμα και ποτά που έχουν ωριμάσει λίγους μήνες μπορούν να πωλούνται ως bourbon. Εξαίρεση σ ‘αυτόν τον κανόνα αποτελούν τα straight bourbons. Αυτά πρέπει να ωριμάζουν για τουλάχιστον 2 χρόνια και να μην περιέχουν πρόσθετα γεύσης και χρώματος, ή άλλα αποστάγματα. Μια υποκατηγορία τους είναι και τα bottled-in-bond τα οποία πρέπει να ωριμάσουν για τουλάχιστον 4 χρόνια και να τηρούν κάποιους επιπλεόν κανόνες όπως να είναι παράγωγα μιας μόνο περιόδου απόσταξης, ενός αποστακτηρίου και να εμφιαλώνονται στους 50% βαθμούς αλκοόλ. Ένα bourbon, το οποίο περιέχει τουλαχιστον 51% straight bourbon και πρόσθετα γεύσης, χρώματος ή και μη παλαιωμένο απόσταγμα, ονομάζεται blended bourbon.
Προσωπικά, ευχαριστιέμαι ιδιαιτέρως τις συζητήσεις και διαφωνίες που προσπαθούν να “αποφασίσουν” ποιο whiskey είναι το καλύτερο, ποιο είναι υπερτιμημένο ή αδικημένο και ποια χώρα παράγει καλύτερα προϊόντα. Το πιο ενδιαφέρον είναι πως δεν τελειώνουν ποτέ και σπάνια καταλήγουν σε ένα, κοινώς αποδεκτό, αποτέλεσμα. Όποια κι αν είναι η δική σας προτίμηση (scotch, irish, canadian κτλ.) θεωρώ πως σίγουρα μπορείτε να βρείτε, τουλάχιστον, ένα bourbon που θα σας μαγέψει και θα σας “ταξιδέψει” στην Αμερικανική ήπειρο.
